AI agents voor overheid: toepassingen & voordelen uitgelegd

Alles over AI agents voor overheden

Steeds meer overheden omarmen de mogelijkheden van moderne technologie en het belang van digitaal werken. Ook het inzetten van kunstmatige intelligentie (AI) hoort daarbij – uiteraard binnen de juiste ethische kaders. In deze blog zoomen we in op het nieuwste buzzword: agentic AI. Wat is het precies, waar gebruik je het voor en hoe kan het de dagelijkse praktijk van beleidsmedewerkers een stuk makkelijker maken?

Wat is het verschil tussen agentic AI en generatieve AI?

We beginnen bij het begin: wat zijn AI agents eigenlijk? De term ‘agentic’ komt van het Engelse woord ‘agency’, oftewel het vermogen om actief te kunnen handelen. AI agents zijn dus slimme systemen die zelfstandig bepaalde taken kunnen uitvoeren, binnen vastgestelde kaders. Daar zit ook meteen het verschil met een toepassing voor generatieve AI, zoals Microsoft Copilot. Generatieve AI creëert nieuwe content, maar doet dat passief: op basis van input die jij zelf aan het algoritme geeft. 

Praktische toepassingen van agentic AI voor overheden

Een AI-assistent die zelfstandig taken uitvoert: het klinkt misschien als toekomstmuziek, maar de technologie bestaat dus al. Hoe gaat zoiets dan in de praktijk? We geven hieronder een concreet voorbeeld. 

Een gemeente krijgt dagelijks vragen over de status van een bouwvergunning. Bij iedere binnenkomende vraag zoekt een beleidsmedewerker de relevante informatie op en formuleert handmatig een antwoord naar de aanvrager. Ook als je als organisatie met standaardantwoorden werkt, blijft dit een tijdrovend proces, en al die herhaling werkt niet al te inspirerend. Een AI agent kan deze terugkerende taak gemakkelijk overnemen door direct in het bijbehorende zaaksysteem te kijken en een natuurlijke taalreactie te genereren.

Waarom zijn AI agents interessant voor overheden?

Bij veel gemeentes en andere lokale overheden speelt hoge werkdruk: de vraag naar publieke diensten groeit, terwijl budgetten en personeelscapaciteit onder spanning staan. Beleidsmedewerkers verwerken daardoor dagelijks grote hoeveelheden aanvragen, dossiers en rapportages. Agentic AI biedt een oplossing door als ‘digitale assistent’ bepaalde routinetaken zelfstandig uit te voeren, zonder dat ambtenaren constant moeten ingrijpen. Dit verkort doorlooptijden en vermindert de werkdruk, waardoor medewerkers zich weer kunnen richten op complexere vraagstukken of uitzonderlijke gevallen. 

Agentic AI kan bovendien grote hoeveelheden beleidsdata analyseren, trends signaleren en voorstellen doen op basis van deze signalen. Dit helpt gemeenten en andere overheden bij goed onderbouwde, datagedreven besluitvorming. Een AI agent die automatisch relevante wetgeving en eerdere jurisprudentie analyseert, kan bijvoorbeeld beleidsmedewerkers helpen bij het opstellen van beleidskaders en juridische toetsing.

AI voor overheden: verantwoord en humaan inzetten

Juist overheden hebben een voorbeeldfunctie als het gaat om het naleven van wetten en regels rondom informatiebeveiliging, niet in de laatste plaats omdat zij dagelijks persoonlijke en (staats)geheime informatie verwerken. Het verantwoord gebruik van AI-toepassingen valt hier ook onder. Zo moeten gemeenten, provincies en andere overheidsorganen kunnen uitleggen hoe AI-beslissingen tot stand komen en zorgen voor menselijk toezicht waar nodig. Door agentic AI veilig in te zetten, kan de overheid niet alleen efficiënter werken, maar ook het vertrouwen van burgers versterken. 

De basis op orde: direct aan de slag met agentic AI 

Om als overheidsorganisatie goed aan de slag te gaan met AI, is het van groot belang dat je input bestaat uit kwalitatief hoogwaardige data. Maar juist overheden hebben vaak te maken met versnipperde informatie, verspreid over meerdere netwerkschijven, zaaksystemen en andere opslaglocaties... 

Xillio Cortex biedt overheden een oplossing door deze externe gegevensbronnen per use case te integreren en te optimaliseren. Hierdoor kunnen AI-toepassingen nauwkeurige en betrouwbare resultaten leveren, zonder dat eerst het hele documentmanagementsysteem op de schop hoeft. Bovendien kun je met Xillio Cortex zelf in een paar simpele stappen AI Agents bouwen voor jouw specifieke use case. 

Benieuwd hoe dat werkt? Geef je dan op voor ons Agentic AI Event op 15 april 2025!